Moje pytanie dotyczy połączeń wyrazowych typu: baba-chłop, baba-jaga, dzidzia-piernik, pierdu-pierdu, trele-morele, łapu-capu. Czy są to związki wyrazowe, czy samodzielne części mowy?

Szanowny Panie Doktorze,

dziękuję za poradę https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Interpunkcja-quasi-zdan-podrzednych;17610.html. Rozjaśniło mi to sytuację. Niemniej w niektórych przypadkach nadal nie potrafię ocenić, czy dana konstrukcja quasi-podrzędna jest dostatecznie „samodzielna znaczeniowo” i chciałbym to skonsultować. Takim przykładem jest zdanie: Nie jest ważne, skąd dokąd. Czy przecinek jest postawiony poprawnie?

Z wyrazami szacunku

Czytelnik

Witam,
wiem, że tytuły książek pisze się kursywą, a czasopism – czcionką prostą w cudzysłowie. Mam pytanie, jak powinno się pisać tytuły filmów, seriali, programów telewizyjnych, spektakli teatralnych, piosenek oraz nazwy zespołów muzycznych. Chciałabym też wiedzieć, jakie są zasady rządzące w powyższych przykładach pisownią małą / wielką literą: tylko pierwsze słowo, wszystkie słowa, wszystkie słowa poza spójnikami i przyimkami?
Pozdrawiam serdecznie
Hanna Raszewska

Szanowna Pani Profesor,

moje pytanie dotyczy powiedzenia wielkie mi mecyje. Czym są owe mecyje i czy jest to wyraz używany współcześnie w innych wypowiedziach niż to zacytowane?

Z poważaniem
Czytelniczka

Szanowni Państwo!
Od wielu lat korzystam z różnych słowników języka polskiego PWN, poszukując w nich wiedzy na temat znaczenia, odmiany czy prawidłowego użycia wyrazów. Z reguły taką wiedzę znajduję, za co jestem Redakcji bardzo wdzięczny. Czasem jednak, biorąc udział w różnego rodzaju konkursach, potrzebuję informacji czy dany wyraz jest (bywa) rzeczownikiem, zaimkiem, partykułą czy inną częścią mowy. W większości przypadków daję sobie radę sam, ale są wyjątkowo złośliwe wyrazy, których nie potrafię odpowiednio zaklasyfikować. Niestety, interesujących mnie informacji nie znajduję także w słownikach PWN. A może istnieje publikacja, o której nie wiem?
Właśnie biorę udział w konkursie, w którym tworzywem są słowa. Byłbym bardzo wdzięczny, gdybyście Państwo zechcieli odpowiedzieć na kilka pytań:
1. Czy wyraz re (m.in. trzytomowy Słownik języka polskiego PWN pod redakcją prof. Szymczaka) jest rzeczownikiem?
2. Czy wyraz trza (ten sam słownik) jest czasownikiem? Czy można tu określić czas?
3. Jaką częścią mowy jest słowo zacz (ten sam słownik)?
4. Czy wyraz recte jest przysłówkiem (m.in. Nowy słownik ortograficzny PWN pod redakcją prof. Polańskiego)?
5. Czy w haśle zrzec się (obydwa słowniki) można powiedzieć o słowie zrzec, że jest bezokolicznikiem, czy bezokolicznikiem jest całe wyrażenie?
6. Czy w czasownikach w trybie rozkazującym typu: naznacz, racz, zarycz można określić czas?
7. Jaką częścią mowy jest wyraz razy, używany na określenie mnożenia (jest to wyraz hasłowy Nowego słownika poprawnej polszczyzny pod redakcją prof. Andrzeja Markowskiego)?
Z góry dziękuję za pomoc. Z poważaniem,
Mirosław Sochalski, Bydgoszcz

W Wielkim słowniku ortograficznym PWN pod hasłem internet jest takie oto wyjaśnienie: ‘samodzielna sieć lub fragment Internetu’. Co w takim razie należy rozumieć przez ‘fragment Internetu’? Proszę podać przykładowe zdanie z użyciem wyrazu internet. Z góry dziękuję.

Szanowni Państwo,
frapowała i nadal frapuje mnie uwaga 2 reguły [363]. Kiedy uznajemy, że zdanie jest rozwinięte, a kiedy „pozornie rozwinięte”? Z przykładów podanych w WSO wnioskowałbym, że już choćby dwa wyrazy świadczą o rozwinięciu. Zdaniem dr. Malinowskiego tak nie jest, o czym świadczą dwie porady zawierające w tytułach frazę „Zależy w jakim sensie”. Podobnie dr Wolański zaaprobował interpunkcję „nie wiem dlaczego tak” w odpowiedzi na jedno z moich pytań.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Szanowni Państwo,

jak należy stawiać przecinki w mailach? Która forma maila jest poprawna?

1.

Pani Kasiu,

piszę do Pani (…)

Pozdrawiam,

Janina

2.

Pani Kasiu

Piszę do Pani (…)

Pozdrawiam

Janina

3.

Pani Kasiu,

piszę do Pani (…)

Pozdrawiam

Janina

Pozdrawiam

Janina

Dzień dobry!

Czy pisownię „kox” i „koks” można stosować zamiennie w celu wyrażenia pozytywnej opinii?

Według słowników slangu (o dość wątpliwej jakości) „koks” oznacza materiał opałowy, narkotyk lub osobę posiadającą obsesję na punkcie siłowni, podczas kiedy dopiero „kox” oznacza pozytywne określenie, jednakże wyraz ten w większości jest wykorzystywany w języku mówionym, co utrudnia określenie pisowni. Moją niepewność wzmaga fakt, że pary wyrazów takie jak „sexy” i „seksi”, „spray” i „sprej”, „ketchup” i „keczup” itd. to synonimy, gdzie jeden wyraz jest spolszczoną wersją drugiego.

Z góry dziękuję za odpowiedź.

Szanowni Państwo!
Byłbym niezmiernie wdzięczny za wyjaśnienie kwestii, czy słowo liza funkcjonuje samodzielnie w języku polskim. Ponieważ nie dane mi było znaleźć go w żadnym słowniku – a też nie do każdego wydanego słownika mam dostęp – chciałbym spytać o to wprost u źródła. Występuje bowiem w całej rzeszy różnych słów jako ich część (najcześciej słów z kategorii przyrodniczych, że tak powiem, jak glikoliza, ozonoliza itp.). Natomiast słyszałem i widziałem zastosowanie lizy w zastępstwie rozpadu komórki i chciałbym się dowiedzieć, na ile zasadne było to zastosowanie.
Z poważaniem,
R. Marszałek